شاید بعضی از نامگذاری این موضوع تعجب کنند؛ اما در خلال صحبت با کسانی که قصد جدایی داشتند به این نتیجه رسیدم که زمان مناسب را برای طلاق انتخاب نکرده و عجله داشته‌اند، و پس از طلاق احساس می‌کنند که عجله کرده و تمام آنچه در توانشان بوده را انجام نداده‌اند، طلاق یکی از مسائل شایع زمانه‌ی ماست، وقتی یکی از همسران به قناعت برسد که از زندگی دیگری بیرون برود، تصمیم طلاق را می‌گیرد، اما تصمیم درست این‌چنین، نیست.
اسلام با توجه به فطرت و روان انسان قانون طلاق را تشریع کرده؛ مقصد این است که زندگی زناشویی تبدیل به جهنم نشود. طلاق بر سه قسم است؛ اول: حالت وفات یکی از همسران، دوم: طلاق، سوم: فسخ قرارداد عقد ازدواج، هر کدام از این سه حالت احکام و شروط خاص خود را در شریعت اسلامی دارد، اگر کسی در قرآن کریم تأمل کند به موارد زیر برخورد می‌کند:
۱- در قرآن سوره‌ای به اسم ازدواج نداریم؛ اما به خاطر اهمیت موضوع جدایی، در جز ۲۸ یکی از سوره‌های قرآن به نام طلاق نامگذاری شده است.
۲- قرآن بسیاری از احکام ازدواج را به‌اندازه‌ی احکام طلاق توضیح نداده است؛ به‌عنوان مثال دو شاهد در مسئله‌ی ازدواج به صورت صریح توضیح داده نشده؛ اما در حالت طلاق به صورت روشن توضیح داده شده است. وجود «ولی= سرپرست» در ازدواج روشن در قرآن ذکر نشده در حالیکه در سنّت پیامبر به صورت صریح توضیح داده شده است.
٣- کلماتی که قرآن در مورد طلاق به‌کارگیری کرده است بیشتر الفاظ کمال‌گرایانه و زیباشناختی است؛ سه بار از الفاظ زیباشناسی با الفاظ (مَتِّعُوهُنَّ وَسَرِّحُوهُنَّ سَرَاحًا جَمِيلًا) یعنی استفاده‌ی مشروع، آزادی خوب، و جمال است. همچنین در آیه‌ای دیگر می‌فرماید: «فَأَمْسِكُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ فَارِقُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ» (و هنگامي كه مدّت عِدّه آنان نزديك به پايان آمد، يا ايشان را به طرز شايسته‌اي نگاه داريد و يا به طرز شايسته‌اي از ايشان جدا شويد. یا در جای دیگر می‌فرماید: «َإِمْسَاكٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِيحٌ بِإِحْسَانٍ» نگاهداری (زن) به‌گونه‌ی شايسته (و عادلانه) يا رهاكردن (او) با نيكی (و بايستگي و به دور از ظلم و جور).
نگهداری با خوبی یا رهاسازی با نیکی، خداوند در این آیات کلمه‌ی امساک(نگهداری) را بیشتر به کار برده؛ چون مورد رضایت خداوند است تا کلمه تسریح (فراق). و زیبایی کلمه‌ی «امساک» فقط به معنای نگه داشتن نیست بلکه به معنای دوستی شدید و ضایع نکردن است و همچنین از معانی امساک باز کردن یک ارتباط خانوادگی جدید و ادامه‌ی تلاش‌ها برای نگهداری آن است.
زیبایی که در کلمه‌ی «احسان» وجود دارد به‌معنای بزرگ‌منشی از هر آنچه که غیر زیباست و معنای «تسریح بإحسان» به معنای جدایی با نیکویی است. در اینجا جدایی با عصبانیت، تهدید، انتقام، زد و خورد، توقیف اموال، جنگ با سلاح فرزندان، آبروریزی، دروغ، تهمت و یا بسیاری از مسائلی که امروز با آن سروکار داریم نیست.
بسیاری از مسائل بالا مخالف زیبایی‌های طلاق و حکمت تشریع آن در قرآن است، قرآن کریم ارتباط میان همسران را به «مِّيثَاقًا غَلِيظًا» نامگذاری کرده و به معنای طنابی است که اسیر را به آن با آن می‌بندند یا می‌خواهد به ما بگوید ازدواج را با طنابی محکم گره بزنید و آن را باز نکنید و هر آنچه در توان دارید برای ادامه‌ی زندگی زناشویی دریغ نکنید.
سؤالی که مطرح کردم این است که آیا تمام تلاشتان را برای اصلاح رابطه زناشویی کرده‌اید؟ آیا مشکلاتی که در زندگی هست برای اصلاح آن تلاش کرده‌اید؟ اگر جواب بلی بود، حالا زمان مناسب طلاق است، اگر جواب خیر بود و در درون هنوز عذاب وجدان، دودلی و تردید دارید، این زمان برای طلاق مناسب نیست؛ اگر در این حالت طلاق اتفاق بیفتد آن کس که برای طلاق تلاش کرده است پشیمان می‌شود و زندگی همراه با عذاب وجدان خواهد داشت؛ چون تمام وسائل، روش‌ها، توصیه‌ها، امکانات و... را برای اصلاح زندگی زناشویی به کار نبرده است.
۴- اگردر سوره‌ی طلاق تأمل کنیم؛ شش آیه‌ی اول آن درباره‌ی طلاق است و شش آیه‌ی آخر درباره‌ی نابود شدن ملت‌ها و تمدن‌هاست؛ یعنی طلاق ارتباطی با نابود شدن تمدن و ملت‌ها دارد و اینکه جوامع و تمدن‌ها زمانی سقوط خواهند کرد که به خانواده اهمیت داده نشود و طلاق بسیار سریع و غیر کارشناسی‌شده در آن اتفاق بیفتد.
۵- کسی که در آیات طلاق تأمل کند، متوجه می‌شود که تمرکز آن بر همسران است و نامی از فرزندان برده نشده است؛ چون اصل در ارتباط زناشویی همسران است. اگر روش قرآن و زیبایی‌های طلاق را که ذکر نمودیم به کار ببریم مشکلات تربیتی و روانی که امروز در میان فرزندان افراد جداشده می‌بینیم شاهد نخواهیم بود، ما بارها شنیده‌ایم که می‌گویند: «من به خاطر فرزندانم آماده‌ام فداکاری کنم و به زندگی‌ام ادامه دهم» من به آنان می‌گویم ما از شما نمی‌خواهیم که به خاطر فرزندانتان فداکاری کنید که بعداً فرزندان شما قربانی شما شوند؛ بلکه لازم است به‌خاطر فرزندانتان چه ازدواج ادامه داشته باشد یا طلاق یا مسئله‌ی فسخ قرارداد و یا فوت پیش بیاید به سلامت زندگی کنید، خداوند ما را به خاطر فرزندانمان نیافریده بلکه ما و فرزندانمان را آفریده تا او را عبادت کرده و زندگی سالم و درستی داشته باشیم؛ این عبادت سالم و صحیح می‌طلبد که خانواده‌ی آرام و سالمی داشته باشیم، همچنین کسی که طلاق گرفته یا داده نیاز به جسمی سالم و روانی آرام با روشی بر اساس نیکوکاری دارد.
تربیت فرزندان همانطور که قرآن توصیف کرده یک اردوی تفریحی یا یک داستان‌نویسی نیست بلکه می‌طلبد که ما ۲۴ ساعت به مدت ۷ روز و حداقل به‌مدت ۲۰ سال بتوانیم انرژی خود را برای تربیت فرزندان حفظ کنیم.
بنابراین تربیت فرزندان از مهم‌ترین و سخت‌ترین کارهای دنیاست؛ چون تربیت فرزندان پیام ما برای آینده است، از طریق آن می‌توانیم آینده را مدیریت کنیم و در پایان این جستار می‌گویم که جواب پرسش این مقاله درباره‌ی بهترین زمان طلاق بر زمان تکیه دارد؛ اگر سؤال را این چنین تفسیر کنیم که بهترین وقت و ساعت برای طلاق چه زمانی است؟ جواب آن بهترین زمان طلاق از لحاظ شرعی بعد از طهارت زن است که نزدیکی صورت نگرفته باشد؛ اما اگر مقصود از زمان ارتباط میان همسران باشد، بهترین زمان برای استفاده از طلاق، زمانی است که ما از تمام ابزارها، روش‌ها و توصیه‌ها برای حفظ ازدواج استفاده کرده باشیم.
نظرات